Franjevački samostan u Baču svečano je otvoren nakon restauracije. Ključeve obnovljenog verskog objekta uručio je šef Delegacije Evropske unije u Srbiji, ambasador Sem Fabrici.
Obnova samostana sprovedena je kroz donaciju EU i iz sredstava Ministarstva kulture Srbije, a zajednička vrednost iznosi više od milion evra. Ambasador Fabrici tvrdi da je prepoznavanjem prošlosti i gradjenjem sadašnjosti moguće izgraditi bolju budućnost. Dodaje i da je Evropska unija posvećena čuvanju kulturnih dobara, o čemu govore primeri rekonstruisanog industrijskog rudnika Senj, arheološkog nalazišta Lepenski vir, Golubačke tvrdjave i Sinagoge u Subotici.
„Evropska unija obeležila je 2018. godinu kao godinu kulturnog nasledja i tokom te godine mi smo udahnuli novi život i tvrdjavi u Baču, a Bač je dobio nagradu za kulturno nasledje“, kaže ambasador Fabrici.
„Sveti Franja govorio je o oproštaju, o svetosti, nadi, veri. To je hrišćanska poruka, ali istovremena i islamska i jevrejska, da svi žele da žive u miru i upravo je to poruka za ovaj region“, zaključuje šef Delegacije EU u Srbiji.
In Bač to open the 🇪🇺 funded rehabilitation of the Franciscan Monastery, jewel of architecture. Another concrete example of EU’s support to 🇷🇸 culture heritage. Delighted to hand over the key to Father Joseph, the Monastery Keeper, together w/Central & Provincial authorities 1/2 pic.twitter.com/Y82brvLJG0
— Sem Fabrizi (@FabriziSem) June 27, 2019
Ministar kulture Vladan Vukosavljević zahvalio se Evropskoj uniji na sredstvima koja je donirala i ocenjuje da se skida prašina sa zajedničke kulture evropskih naroda svaki put kada se zajednički radi na očuvanju kulturnih spomenika.
„Ponosan sam što je Ministarstvo kulture učestvovalo u ovom projektu. Ovo je objekat koji je čvorište na kojem se susreću vekovi, kulture i religije“, kazao je Vukosavljević.
Vukosavljević ističe da se čuvanjem spomenika različitih kultura i relgija ističe bogatstvo zajedničke prošlosti evropskih naroda. Zadovoljstvo zbog obnove ovog važnog kulturnog spomenika istakao je i predsednik Pokrajinske vlade Igor Mirović.
„Obnova ovog samostana primer je pravog odnosa prema kulturnoj baštini“, kaže predsednik Pokrajinske vlade Igor Mirović.
„Ovaj događaj u sebi nosi duboku i široku poruku. Ovo malo mesto koje je dalo ime čitavoj Bačkoj, danas je vratilo svoj značaj i postalo je jedno evropsko mesto“, kaže Ilija Vrdoljak, provincijal Franjevačke provincije „Ćirilo i Metodije”.
Franjevački samostan nalazi se u centru Bača i organski je uklopljen u srednjovekovnu urbanu matricu. Izgrađen je u obliku kvadrata u čijem se centru nalazi dvorište sa središnje postavljenim bunarom.
Unutar crkve možemo videti zanimljiv spoj kultura, od freskoslikarstva sačuvanog u delovima, preko ostataka turskog kupatila, velikih orgulja koje su u funkciji. Bogata biblioteka baštini knjige pisane na pergamentu.
Samostan je izgrađen u kasno romaničkom i rano gotičkom stilu, a s obzirom na to da ga franjevci nisu napuštali protekla tri veka, u njemu je očuvano bogato kulturno nasleđe – stari predmeti, tkanine i posuđe koji svedoče o proteklim vremenima.
Osnovali su ga kanonici Svetog groba jerusalimskog, a zatim su ga preuzeli franjevci. Posle osvajačkih pohoda Sulejmana Veličanstvenog, vek i po bio je i džamija. Samostan je kroz vekove bio obnavljan, proširivan, popravljan. Izgrađen je na temeljima iz 6. veka. Počet je kao romanička građevina, da bi se nastavio kao gotički objekat. Izgradnja crkve počela je krajem 12. veka kada je izgrađena manja romanička crkva. U drugoj polovini 14. veka crkvu su u gotičkom duhu obnovili Franjevci. Barokna obnova obuhvatila je crkvu i samostan.
Samostan je uklopljen u celinu koja predstavlja „difuzni muzej“, prostor na kome možemo videti tvrđavu Bač, manastir Boćani i pomenuti franjevački samostan.
