Opština Odžaci i predsednica opštine Latinka Vasiljković jedni su od dobitnika nagrade „Gradonačelnik – prijatelj Roma“ koja je deo „Zajedničke inicijative za osnaživanje romskog civilnog društva na Zapadnom Balkanu i u Turskoj” a koja je dodeljena u Evropskom parlamentu u okviru evropske “Nedelje Roma”.
U obrazloženju žirija se navodi “izvanredna posvećenost unapređenju životne situacije Roma u ovoj opštini, koja je rezultirala razvojem institucionalnog okvira i izradom lokalnog akcionog plana za inkluziju Roma”.
Opština je takođe ostvarila konkretne rezultate u oblasti stanovanja, primera radi sprovođenjem projekta „Podrška adekvatnom i održivom stanovanju Roma u opštini Odžaci – Da svaki Rom ima dom” koji su finansirale EU, Vlada Srbije i sama opština, a kojim je predviđena izgradnja novih stambenih objekata i prateće infrastrukture.
Rezultati su, kako se navodi u saopštenju, “vidljivi i u oblasti zapošljavanja, zdravstva i obrazovanja, kao i negovanog dijaloga i većeg poverenja zajednice u opštinu.
Osim toga, opština ima i svoju Kancelariju i koordinatora za inkluziju Roma kao i tri pedagoška asistenta. Lični angažman predsednice opštine i pružanje pomoći romskim porodicama u kriznim situacijama je naročito došlo do izražaja tokom leta 2017. kada je romsko naselje u Bogojevu bilo pogođeno olujom. Tom prilikom su, zahvaljujući brzoj reakciji opštinskih službi i neposrednoj pomoći koja je pružena romskim porodicama, izbegnute znatno ozbiljnije posledice”, navodi se u obrazloženju žirija.
Osim Odžaka, nagrade su dobili gradonačelnici i predsednici opština Tirane (Albanija), Bijeljine (BiH), Kosova polja (Kosovo), Štipa (BJRM), Tivta (Crna Gora) i Canika i Šišli-ja (Turska).
Cilj „Zajedničke inicijative za osnaživanje romskog civilnog društva na Zapadnom Balkanu i u Turskoj” je da uspostavi strukturu kako bi se organizacijama civilnog društva koje se bave romskim pitanjima pomoglo da aktivno učestvuju u procesu usvajanja politika i donošenja odluka na lokalnom i nacionalnom nivou.
Inicijativa se bavi osnaživanjem generalno nerazvijenog položaja organizacija civilnog društva koje se bave integracijom Roma ili predstavljaju glas svojih zajednica, kao posledice nedostatka kapaciteta tih organizacija da se delotvorno zalažu rešavanje ovih pitanja tj. da budu pouzdani partneri organima javne vlasti i drugim zainteresovanim stranama.
Regionalna kampanja „Gradonačelnik – prijatelj Roma” pokrenuta je u okviru regionalne koalicije organizacija JIERCSWBT 8. novembra 2017. Svaka od zemalja učesnica je izradila lokalni akcioni plan u kom su predstavljene detaljne informacije o lokalnim organizacijama civilnog društva, a gradonačelnici pozvani da se prijave na konkurs „Gradonačelnik – prijatelj Roma”.
U ovoj aktivnosti su učestvovale sve zemlje u okviru projekta, uključujući Kosovo* i Srbiju.
U kampanji je učestvovalo 49 opština, dok je na lokalnom nivou mobilisana 41 organizacija civilnog društva. Ova kampanja je jedan u nizu koraka u pravcu jačanja dijaloga između opština i romskih zajednica i praktične primene najboljih praksi. Izbor za „najboljeg prijatelja Roma među gradonačelnicima” može pomoći zajednicama da ostvare svoje vizije kao i da otvori prostor za jednako učešće opština i romskih zajednica u međusobnom dijalogu.
U okviru konkursa, organizacije su pozvale opštine da podele pozitivne primere integracije Roma. Osim toga, konkursom, a naročito kriterijumima odabira, istaknuta je ideja projekta, tj. osnaživanje, mobilizacija i dijalog između lokalnih vlasti i romskih zajednica na jednakom nivou.
U svrhu konkursa je uspostavljeno sedam nezavisnih žirija koji su procenjivali prijave i upoređivali tvrdnje iznete u prijavama sa prilikama na terenu. Budući da je konkurencija bila jaka, žiriji su u većini zemalja imali težak zadatak. Uprkos tome, žiri iz svake od zemalja je odabrao po jednog gradonačelnika za kog je smatrao da je najbolji prijatelj Roma, osim Turske koja je predložila dva pobednika.
*Ova oznaka je bez prejudiciranja stavova o statusu i u skladu je sa Rezolucijom 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija i mišljenjem Međunarodnog suda pravde o proglašenju nezavisnosti Kosova
