Pregovarači Evropske komisije i Ujedinjenog Kraljevstva su danas postigli dogovor o uslovima Sporazuma o povlačenju Ujedinjenog Kraljevstva iz EU.
Svi aspekti Sporazuma o povlačenju su zaokruženi i o njima je postignut dogovor između pregovarača. Ovaj sporazum označava značajan trenutak u pregovorima. Evropska komisija je stoga preporučila Evropskom savetu da donese odluku da je u pregovorima o propisnom povlačenju Ujedinjenog Kraljevstva iz Evropske unije postignut odlučujući napredak, čime se omogućuje zaključivanje pregovora o Sporazumu o povlačenju i pokretanje naredne faze procesa. Pregovarači su se takođe dogovorili da će dati nacrt političke deklaracije o budućem odnosu između EU i Ujedinjenog Kraljevstva.
Sporazum o povlačenju pokriva sve elemente povlačenja Ujedinjenog Kraljevstva iz EU: građanska prava, finansijsko poravnanje, tranzicioni period, upravljanje, Protokol o Irskoj, Gibraltaru i Kipru, kao i niz drugih pitanja odvajanja.
Pregovarači EU i Ujedinjenog Kraljevstva su postigli dogovor o načinu da se izbegne “tvrda” granica između Irske i Severne Irske. Obe strane će dati sve od sebe da se budući sporazum zaključi do kraja tranzicionog perioda, tj. 1. jula 2020. Ukoliko se ovo ne dogodi, EU i Ujedinjeno Kraljevstvo mogu zajedničkom odlukom da produže tranzicioni period. U suprotnom, od januara 2021. će na Irsku i Severnu Irsku biti primenjen zaštitni mehanizam koji podleže zajedničkom mehanizmu preispitivanja.
Pomenuti mehanizam zaštite bi značio uspostavljanje jedinstvene carinske teritorije između EU i Ujedinjenog Kraljevstva, koja bi bila na snazi od kraja tranzicionog perioda do stupanja na snagu narednog sporazuma. Severna Irska će stoga ostati deo iste carinske teritorije kao i ostatak Ujedinjenog Kraljevstva. Jedinstvena carinska teritorija obuhvata svu robu sa izuzetkom ribarskih i akvakulturnih proizvoda.
Uspostavljanje jedinstvene carinske teritorije podrazumeva i obavezu osiguravanja istih uslova učešća na tržištu i adekvatne mehanizme sprovođenja koji će garantovati fer konkurenciju između 27 država članica EU i Ujedinjenog Kraljevstva.
U nacrtu političke deklaracije koji je danas objavljen se pominje napredak u postizanju razumevanja o okviru budućeg odnosa između EU i Ujedinjenog Kraljevstva.
Ništa nije dogovoreno dok sve ne bude dogovoreno. Aktuelni Sporazum o povlačenju – uključujući tranzicioni period – mora u obzir uzeti okvir budućeg odnosa. Upravo zbog toga mora biti dogovorena konačna verzija političke deklaracije.
Istovremeno, Evropska komisija nastavlja da radi na razvoju mera pripravnosti i delovanja u vanrednim okolnostima.
Naredni koraci
Pregovarači EU i Ujedinjenog Kraljevstva će nastaviti rad na političkoj deklaraciji o okviru budućeg odnosa na osnovu nacrta objavljenog danas. Na predsedniku Evropskog saveta je da odluči da li će i kada sazvati sastanak 27 šefova država i vlada, a na Evropskom savetu je da podrži Sporazum o povlačenju i zajedničku političku deklaraciju o okviru budućeg odnosa.
Nakon što Evropski savet podrži Sporazum o povlačenju, a pre njegovog stupanja na snagu, potrebno je da ga ratifikuju i EU i Ujedinjeno Kraljevstvo. Kada je EU u pitanju, Savet Evropske unije mora da odobri potpisivanje Sporazuma o povlačenju pre nego ga uputi Evropskom parlamentu. Ujedinjeno Kraljevstvo mora da ratifikuje sporazum u skladu sa sopstevnim ustavnim zahtevima.
