Stanovnici i stanovnice 34 opštine na jugoistoku i jugozapadu Srbije zadovoljniji su radom lokalnih samouprava i kvalitetom života, pokazuju rezultati istraživanja koje su finansijski podržale Evropska unija i Vlada Švajcarske preko razvojnog programa Evropski PROGRES. Kako je ovo treći istraživački ciklus realizovan u ovim opštinama, prva dva su sprovedena 2010. i 2013. godine, on pruža važne nalaze koji mogu da posluže kao smernice za dalje unapređenje rada lokalnih samouprava ali i za praćenje potreba stanovništva, istaknuto je na prezentacijama održanim u Vranju, Nišu i Novom Pazaru od 29. do 31. januara 2018. godine.
Predstavljajući rezulatate istraživanja koje je sprovedeno uz podršku Centra za slobodne izbore i demokratiju (CeSID) u oktobru i novembru 2017. godine na reprezentativnom uzorku od 8.256 punoletnih građana i građanki, istaknut je trend porasta broja ljudi koji smatraju da lokalne vlasti vode računa o građanima i da pružaju usluge adekvatne njihovim potrebama. Taj broj je 2010. godine iznosio 22 posto, 2013. godine 26 posto, dok sada dostiže 37 posto.
Niš
Što se tiče procedura obavljanja poslova u opštinama, ona je prema rezultatima unapređena u odnosu na prethodni period na šta ukazuju nalazi da je 2010. i 2013. godine broj onih koji su smatrali da se poslovi u opštini brzo mogu obaviti bio 27, odnosno 22 posto dok u ovom istraživanju taj procenat iznosi 35 posto.
Bojan Klačar iz CeSID-a je naveo podatak da 44 posto ispitanika u ovom delu Srbije smatraju da u pogledu razvoja najviše treba ulagati u poljoprivredu, a zatim u laku industriju (22 posto), dok za poboljšanje uslova života najviše građana i građanki smatra da bi trebalo ulagati u infrastrukturu, zdravstvo, kanalizaciju i vodovod, kao i pomoć socijalno ugroženim grupama. Kao najveći bezbednosni problemi na ovim prostorima navedeni su loša infrastruktura, napušteni psi i kriminal.
„Većina rezultata pokazuje pozitivan trend, te tako građani i građanke danas pozitivnije ocenjuju rad opštinskih službi, imaju više poverenja u lokalne institucije, bilo da se radi o gradonačelniku, Skupštini opštine ili opštinskom Veću, a brže završavaju poslove u opštini i svakako, bolje ocenjuju rad opštinskih službenika”, rekao je Marko Vujačić, nacionalni menadžer programa Evropski PROGRES, ističući da stanovništvo prepoznaje da lokalna samouprava zaista postaje servis građana.
„Istraživanje je pokazalo da stanovništvo nešto bolje ocenjuje i životni standard, te danas 35 procenata ljudi kaže da živi dobro ili srednje, što jeste porast u odnosu na 2010. godinu kada je ta cifra iznosila 26 procenata. Ipak šest procenata koji kažu da živi nepodnošljivo, jeste signal za lokalne i nacionalne vlasti ali i razvojne programe poput Evropskog PROGRESa, da nastave podršku opštinama”, istakao je Vujačić.
„Vidimo trendove poboljšanja, ali svakako postoji prostor za unapređenje rada lokalne samouprave. Primera radi, 27 posto ispitanika smatra da su procedure komplikovane, a čak 81 posto veruje da nisu adekvatno informisani o budžetu. Treba takođe uzeti u obzir da se ovo istraživanje zasniva na subjektivnim ocenama, a realni parametri poput plate koja je za 30 odsto manja od republičkog proseka pokazuju da je potrebno raditi i na poboljšanju životnog standarda“, istakao je Ivo Čolović ispred CeSID-a prilikom predstavljanja rezultata.
Novi Pazar
Kako su ocenili predstavnici lokalnih samouprava, gradonačelnik Vranja, Slobodan Milenković i pomoćnik gradonačelnika Novog Pazara, Emir Ašćerić, koji su prisustvovali predstavljanju istraživanja, rezultati će dati dobre smernice za dalje unapređenje rada lokalnih organa vlasti, ali i pri kreiranju razvojnih politika i projekata koji treba da doprinesu boljem životu stanovništva.
Aktivnosti Evropskog PROGRESa, programa koji doprinosi održivom razvoju južne i jugozapadne Srbije, Evropska unija i Vlada Švajcarske podržava sa ukupno 24,46 miliona evra. Program ima za cilj da ojača lokalnu administraciju, stvori povoljnije okruženje za razvoj infrastrukture i privrede kao i poboljšanje sprovođenja politika u oblasti socijalne inkluzije. Aktivnosti na terenu sprovodi Kancelarija Ujedinjenih nacija za projektne usluge (UNOPS).
Opštine obuhvaćene programom – Novi Pazar, Ivanjica, Nova Varoš, Priboj, Prijepolje, Raška, Sjenica i Tutin na jugozapadu Srbije, kao i Prokuplje, Blace, Žitorađa, Kuršumlija, Leskovac, Bojnik, Vlasotince, Lebane, Medveđa, Crna Trava, Vranje, Bosilegrad, Bujanovac, Vladičin Han, Preševo, Surdulica, Trgovište, Brus, Aleksinac, Gadžin Han, Doljevac, Merošina, Svrljig, Babušnica, Bela Palanka i Knjaževac na jugoistoku zemlje.
