Predstavnici i predstavnice iz 25 opština jugoistočne i jugozapadne Srbije, uz podršku Vlade Švajcarske i Evropske unije preko razvojnog programa Evropski PROGRES, učestvovali su u petodnevnoj studijskoj poseti Švajcarskoj gde su imali priliku da se upoznaju sa načinom primene koncepta i principa dobrog upravljanja u ovoj zemlji.
Tokom posete, predstavnici i predstavnice opština imali su priliku da se upoznaju sa sistemom organizacije lokalnih samouprava u Švajcarskoj, njihovim finansiranjem i nadležnostima, mehanizmima učešća građana i građanki, kao i sa modelima regionalne saradnje u oblasti saobraćaja, kulture, privrede i drugim oblastima.
Učesnici i učesnice su posetili četiri lokalne samouprave u blizini Berna, a na praktičnom primeru opštine Štetlen upoznali su se sa načinom upravljanja male opštine gde im je predsednik Lorens Hans predstavio glavna planska dokumenta opštine, napominjući da je etapni razvoj prioritet opštine, a rano informisanje stanovništva ključ uspeha.
Mehanizmi učešća građana kao i saradnje među opštinama su predstavljeni tokom posete opštini Hutvil, a posebna pažnja je bila usmerena na mere očuvanja lokalne ekonomije kao i međuopštinsku saradnju u obasti pružanja usluga stanovništvu. Ovom prilikom su se i naše opštine, Crna Trava i Vlasotince, pohvalile saradnjom u pružanju usluga socijalne zaštite kroz rad zajedničke ustanove za socijalni rad.
Predstavnici i predstavnice lokalnih samouprava su prisustvovali sednici skupštine građana u opštini Hutvil i videli direktno učešće građana i građanki u raspravi i usvajanju završnog budžeta opštine za 2016. godinu, što je bio jedinstven primer primene instrumenta direktne demokratije u praksi.
„Imali smo priliku da se iz prve ruke upoznamo sa suštinom švajcarskog demokratskog uređenja, koje je zasnovano na malim opštinama, skupštinama svih građana i građanki, i izjašnjavanjem stanovništva putem referenduma. Švajcarska je zemlja impresivne uređenosti, a ova studijska poseta nam je pomogla da shvatimo kako funkcioniše sistem koji je osnova te uređenosti”, rekao je Uroš Veličković, predstavnik opštine Aleksinac. Svi su se složili da iako se sistemi dveju država izuzetno razlikuju, ono što možemo odmah da primenimo jeste bolja koordinacija, kao i veće učešće stanovništva u odlučivanju.
Kako je prilikom posete gradu Tunu istaknuto, u Švajcarskoj je teško sprovesti promene sa vrha vlasti jer većina procesa potiče sa lokala, a opštinski parlament, u skladu sa poverenjem koje građani i građanke imaju u njegov rad treba verodostojno da predstavlja njihove interese.
„Ova studijska poseta je zaokružila znanje stečeno na šest radionica koje su održane u proteklih godinu i po dana, a učesnici i učesnice su bili posvećeni radu i stekli veštine koje će u narednom periodu iskoristiti da razviju preporuke za primenu naučenog u lokalnim uslovima u Srbiji. Upravljanje je proces za koji su ključni vizija, transparentnost i konsenzus svih strana”, rekla je Mirjam Štreker, stručnjakinja za dobro upravljanje iz Švajcarske.
Program Evropski PROGRES je posebnu pažnju posvetio aktivnostima iz oblasti dobrog upravljanja nastojeći da pomogne lokalnim samoupravama da unaprede svoj rad kroz uvođenje principa efikasnosti, transparentnosti, odgovornosti, učešća građana i zabrane diskriminacije.
„Naš zajednički cilj jeste jačanje opštinskih kapaciteta za dobro upravljanje i pokretanje strukturnih reformi lokalnog upravljanja, a donatori EU i Vlada Švajcarske će nastaviti da pružaju podršku lokalnim samoupravama na tom putu“, rekla je Ana Nedeljković, menadžerka sektora za dobro upravljanje i socijalnu inkluziju u okviru programa Evropski PROGRES.
Aktivnosti Evropskog PROGRESa, programa koji doprinosi održivom razvoju južne i jugozapadne Srbije, Evropska unija i Vlada Švajcarske podržava sa ukupno 24,46 miliona evra. Program ima za cilj da ojača lokalnu administraciju, stvori povoljnije okruženje za razvoj infrastrukture i privrede kao i poboljšanje sprovođenja politika u oblasti socijalne inkluzije. Aktivnosti na terenu sprovodi Kancelarija Ujedinjenih nacija za projektne usluge (UNOPS).
Opštine obuhvaćene programom – Novi Pazar, Ivanjica, Nova Varoš, Priboj, Prijepolje, Raška, Sjenica i Tutin na jugozapadu Srbije, kao i Prokuplje, Blace, Žitorađa, Kuršumlija, Leskovac, Bojnik, Vlasotince, Lebane, Medveđa, Crna Trava, Vranje, Bosilegrad, Bujanovac, Vladičin Han, Preševo, Surdulica, Trgovište, Brus, Aleksinac, Gadžin Han, Doljevac, Merošina, Svrljig, Babušnica, Bela Palanka i Knjaževac na jugoistoku zemlje.
