1. mart 2016. Blog: Centar za integraciju mladih
U Svratišta za decu dolaze deca od pet do 15 godina koja žive i rade na ulicama Beograda. Stižu iz takozvanih iz neformalnih naselja i u najvećem broju slučajeva bave se prosjačenjem na ulici. Ona su, zbog načina na koji provode vreme na ulici i uslova u kojima žive, svakodnevno izložena mnogim rizicima i problemima kao što su nedostatak osnovnih potrepština, neadekvatna ishrana, visok nivo rizika od različitih povreda, a sa druge strane diskriminacija, nedostatak izbora, odrastanje pod stresom i nerazvijeni stabilni i zdravi odnosi sa odraslima ali i sa vršnjacima.
U Svratište deca mogu da odmore i provedu struktuisano vreme, održavaju ličnu higijenu, dobiju adekvatan obrok, edukuju se i dobiju podršku u sticanju osnovnih životnih veština, te učestvuju u različitim kreativnim i edukativnim aktivnostima. Podršku im svakodnevno pruža stručni tim koji čine specijalni pedagozi, socijalna radnica, psihološkinja, medicinska sestra, pravnik i terenske radnice.
Svakodnevna podrška deci
Svratištase nalazena dve lokacije u Beogradu – Krfska 7a, na opštini Zvezdara i Bulevar Arsenija Čarnojevića 145 na Novom Beogradu. Tu je organizovana dnevna usluga u koju dolazi preko 250 dečaka i devojčica uzrasta od pet do 15 godina radnim danima od 8 do 18h, a vikendom od 11 do 16h.
Pored podrške i aktivnosti koje su deci na raspolaganju u samom prostoru Svratišta, tim terenskih radnica svakodnevno obilazi njih i njihove porodice i na taj način ostvarujemo posebnu vrstu odnosa poverenja i ulogu specifičnog servisa za pružanje svih informacija koje zanimaju kako njih tako i sve druge stanovnike naselja koja posećujemo. Terenske aktivnosti trenutno se ralizuju u preko 20 neformalnih naselja.
Svaki segment programa rada sa svakim korisnikom prilagođava se u odnosu na analizirani stepen podrške koji je detetu potreban. Svako dete ima svoj individualni plan aktivnosti koji se revidira na tri meseca ili ranije ukoliko je neophodno, a u saradnji sa nadležnim Centrom za socijalni rad.
Svako dete ima pravo na obrazovanje
Inkluzija podrazumeva pravo svakog deteta na obrazovanje, počev od predškolskog uzrasta, do visokog obrazovanja. Ona obuhvata podršku deci sa smetnjama u razvoju, deci sa invaliditetom, deci iz marginalizovanih grupa i darovitoj deci.Inkluzija znači da, shodno svojim mogućnostima, svako dete treba da napreduje i uspešno usvaja gradivo. Inkluzija podrazumeva da se svakom detetu prilagode nastavni sadržaji i proceni brzina usvajanja istog.
Jedan od najvažnijih segmenata rada Svratišta je posredovanje i stalna podršku prilikom upisa u školu i pohađanju iste čime deca vremenom umanjuju i postepeno prestaju sa aktivnostima rada i/ili života na ulici.
Usluge Svratišta za decu na obe lokacije u Beogradu trenutno koristi 258 korisnika. Od ukupnog broja korisnika njih 217 je uključeno u obrazovni sistem.
Preko 60% dece koja su uključena u obrazovni sistem redovno je na nastavi i uspešno završava razrede, odnosno upisuje naredne. Oko 40% od ukupnog broja dečaka i devojčica koji su uključeni u sistem obrazovanja (217) nije redovno na nastavi i sa njima i njihovim porodicama svakodnevno se radi na predstvaljanju važnosti obrazovanja i redovnog prisustva na nastavi.
Korisnici Svratišta za decu upisani su u preko 30škola. Pohađaju redovne osnovne škole (50%), osnovne škole za obrazovanje odraslih (47%) i specijalne škole (3%).
Najčešći razlozi za neredovno prisustvo dece na nastavi su često menjanje mesta stanovanja (porodice nekoliko meseci provedu u Beogradu, pa nekoliko meseci u nekom drugom gradu u Srbiji), rad na ulici kao doprinos kućnom budžetu i gubljenje prava na redovno školovanje zbog čestog ponavljanja razreda.
Važno je pomenuti i da je još jedan od razloga zašto deca zvanično nisu uključena u obrazovni sistem i taj što prerastu upis u redovnu osnovnu školu (imaju devet godina), a i dalje nisu uzrasno stasali za upis u osnovnu školu za obrazovanje odraslih (od deset godina). Međutim, osnovne škole za obrazovanje odraslih deci izlaze u susret, pa dozvoljavaju da dete krene na nastavu, ali potvrdu da je redovan učenik može da dobije tek kada napuni deset godina. U ovom segmentu sistem ne definiše najjasnije status dece koja nisu stasala za upis u osnovnu školu za obrazovanje odraslih, a i bilo kog od gore navedenih razloga ne mogu da pohađaju redovnu osnovnu školu.
Pravovremena podrška je od ključnog značaja
Kada sa decom ragovaramo o iskustvima koja donose iz škole, ona su najčešće pozitivna. Deca se u većini slučajeva ne osećaju isključeno iz grupe. Ono što je važno, posebno deci koja su upisana u redovne osnovne škole, jeste da im odeća za školu bude čista, da imaju ranac i školski pribor, da se uvek pre škole okupaju i budu uredni. Svratište im pruža mogućnost da zadovolje sve ove potrebe i najveći broj korisnika pre škole obavezno poseti Svratište. Još važniji segment podrške u smislu obrazovanja je podrška prilikom savladavanja školskog gradiva. Deca često na samom času ne savladaju gradivo koje se predaje, pa je potrebno sve to još jednom proći nakon škole, uz podršku volontera u Svratištu i stručnog tima. Pored ovoga, uvek je važno da domaći zadatak bude napisan i da se ostali vannastavni zadaci koje dete dobije odrade na vreme.
Iz iskustva Centar za integraciju maldih naučeno je da je pravovremena podrška deci od ključnog značaja za uključivanje u sistem obrazovanja i tokom školovanja.
O Centru za intergraciju mladih
Centar za integraciju mladih (CIM) je udruženje građana registrovano 2004. godine sa misijom da u konsultaciji sa decom i zajednicom doprinese stvaranju inkluzivnog društva, putem unapređenja postojećih i kreiranja novih mehanizama, koji omogućavaju jednake šanse za razvoj kapaciteta svakog pojedinačnog deteta uključenog u život i/ili rad na ulici i deteta koje je u riziku da to postane.
Od 2005. godine CIM aktivno radi sa decom koja su uključena u život i/ili rad na ulici na teritoriji Beograda, a istovremeno sarađuje sa institucijama i organizacijama u drugim gradovima i zemljama u regionu. Jedan od najvažnijih projekata je Svratište za decu.
