Evropska komisija je otvorila zvanični antimonopolski postupak kako bi ispitala odrećene odredbe ugovora o licenciranju između nekoliko glavnih filmskih studija u SAD (Twentieth Century Fox, Warner Bros, Sony Pictures, NBCUniversal, Paramount Pictures) i najvećih evropskih televizijskih emitera čiji se TV kanali plaćaju, kao što je BSkyB u Velikoj Britaniji, francuski Canal Plus, italijanski Sky Italia, nemački Sky Deutschland i španski DTS.
Komisija će posebno ispitati da li ove odredbe sprečavaju emitere da pružaju svoje usluge preko granica, na primer tako što odbijaju potencijalne pretplatnike iz drugih država članica ili blokiraju prekogranični pristup njihovim uslugama. Otvaranje postupka ni na koji način ne znači da se unapred zaključuje o ishodu istrage, već samo znači da će Komisija tretirati ovaj slučaj kao prioritetno pitanje.
Audio-vizuelni sadržaj, kao što su popularni filmovi, licenciran je od strane američkih filmskih sudija i daje se emiterima plaćene televizije po osnovu ekskluziviteta i teritorijalnoj osnovi, odnosno, obično po jedan emiter plaćene televizije u svakoj državi članici (ili nekoliko država članica sa zajedničkim jezikom). Nakon istrage za utrvrđivanje činjenica sprovedene 2012. godine, Komisija će ispitati da li odredbe ugovora o licenciranju za emitovanje preko satelita ili onlajn striminga između američkih filmskih studija i glavnih evropskih emitera, koje pružaju kasniju „apsolutnu teritorijalnu zaštitu“, zapravo predstavljaju kršenje antimonopolskih pravila EU koja zabranjuju antikonkurentske sporazume (član 101 Ugovora o funkcionisanju Evropske unije – UFEU).
Odredbe o davanju „apsolutne teritorijalne zaštite“ osiguravaju da se filmovi koje licenciraju američki studiji prikazuju isključivo u državi članici u kojoj svaki emiter posluje putem satelita ili interneta. Ovi filmovi ne mogu biti dostupni izvan te države članice, čak ni kao odgovor na neželjene zahteve potencijalnij pretplatnika iz drugih država članica.
Pozadina istrage o plaćenoj televiziji
U oktobru 2011, Sud pravde EU bavio se u svojoj Premijer liga/Marfi presudi (spojeni predmeti C-403/08 i C-429/08) pitanjem ograničenja licenciranja koja daju emiterima ekskluzivno pravo na živi prenos utakmica Premijer lige na teritorijalnoj osnovi, koja uglavnom odgovara teritoriji jedne države članice. Ove odedbe licenciranja podrazumevale su da TV gledaoci mogu da gledaju samo one utakmice koje prenosi emiter države članice u kojoj žive.
Sud je konstatovao da odredbe licenciranja kojima se zabranjuje satelitskom emiteru da pruža svoje usluge korisnicima izvan licencirane teritorije omogućava svakom emiteru da dobije apsolutni teritorijalni ekskluzivitet na području koje obuhvata licenca i na taj način eliminiše sve vrste konkurencije među emiterima i podeli tržište prema nacionalnim granicama. Sud je dalje zaključio da takve odredbe ne mogu biti opravdane potrebom da se osigura odgovarajuća zarada za nosioce prava, budući da ovo može da se izračuna izumajući u obzir stvarnu i potencijalnu publiku kako u državi članici emitera tako i u bilo kojoj državi članici u kojoj je primljeno emitovanje.
Pozadina antimonopolskih istraga
Član 101 UFEU zabranjuje antikonkurentske ugovore i odluke udruženja preduzeća. Primena ove odredbe je definisana Antimonopolskim propisom (Propis Saveta br. 1/2003), koji se može primeniti od strane Komisije i nacionalnih organa država članica za zaštitu konkurencije.
Član 11(6) Antimonopolskog propisa propisuje da pokretanje postupka od strane Komisije smanjuje nadležnost ograna država članica za zaštitu konkurencije da primene pravila konkurencije EU u praksi. Član 16(1) istog Propisa predviđa da nacionalni sudovi moraju da izbegnu davanje odluka koje nisu u skladu sa odlukom koju je Komisija promatrala u postupku koji je pokrenula.
Komisija je obavestila kompanije i organe za zaštitu konkurencije u državama članicama da je pokrenula postupak u ovom slučaju.
Ne postoji zakonski rok za završetak istraživanja antikonkurentskih radnji. Trajanje antimonopolske istrage zavisi od nekoliko faktora, uključujući kompleksnost slučaja, u kojoj meri preduzeće o kome je reč sarađuje sa Komisijom i ostvarivanje prava na odbranu.
